Oorzaak kinderastma: Nederland slechtste jongetje van de klas
Kinderlongarts Ismé de Kleer van het Sint Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam schetste op het Schone Lucht Jaarcongres op 30 mei in Almere een verontrustend beeld: ‘Van de astmagevallen onder kinderen in Nederland wordt 20 procent veroorzaakt door blootstelling aan stikstofoxiden. Nederland is met dat hoge percentage het slechtst presterende land van Europa.’
Ismé de Kleer kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk schone lucht is voor kinderen. Neem bijvoorbeeld astma, een chronische ontstekingsziekte van de longen, waar 1 op de 7 à 8 kinderen in Nederland aan lijdt. De Kleer: ‘In Nederland wordt 20 procent van de astmagevallen onder kinderen veroorzaakt door blootstelling aan stikstofoxiden. Daarmee is Nederland het slechtst presterende land van Europa.’
Woonadres maakt uit
Omdat een piekbelasting vaak de prikkel is voor een astma-aanval, maakt het nogal uit waar je woont. Wonen aan een drukbezochte winkelstraat, of naast een hout stokende buurman, betekent meer astma-aanvallen.
Op de vraag van een van de scholieren in de zaal of astma over kan gaan, antwoordde De Kleer: ‘Kinderen groeien niet over astma heen, zoals wel eens gedacht werd. Je houdt het je hele leven, maar schone lucht opzoeken helpt. Dan kun je soms zonder medicijnen.’
Vrijer ademen tijdens lockdown
Sommige prikkels die astma-aanvallen veroorzaken kun je ontwijken, zoals huisstofmijt of parfum. Slechte luchtkwaliteit is daarentegen nauwelijks te ontwijken. Kinderen zijn bovendien kwetsbaar, omdat ze veel buiten zijn en dieper ademhalen als ze rennen en spelen. Bovendien hebben hun longen een kleiner oppervlak, waardoor slechte lucht geconcentreerder binnenkomt.
Tijdens de eerste lockdown belden De Kleer en haar collega’s al hun patiëntjes op. Alle kinderen konden vrijer ademen.
Langetermijneffecten
Luchtvervuiling op het woonadres tijdens de zwangerschap houdt verband met een lagere longfunctie bij de baby. Kinderen halen die achterstand later in hun leven nooit meer in en krijgen als ze ouder worden eerder longklachten. Een lage longfunctie is een goede voorspeller voor ziekten als COPD en sterfte aan long-/hartziekten op latere leeftijd. ‘Er zijn ook andere langetermijneffecten, bijvoorbeeld een lager schooladvies doordat kinderen op jonge leeftijd veel ziek zijn’, vertelde De Kleer.
Strafrecht
Uit de zaal kwam de suggestie of luchtvervuiling niet met strafrecht moet worden gehandhaafd in plaats van met vergunningen. De Kleer: ‘Ik snap de suggestie. Ik vind in elk geval dat de jongste generatie veel meer op zijn strepen mag gaan staan. De schadelijke effecten van luchtvervuiling zijn bekend en duidelijk. Op alle schaalniveaus is aanpak mogelijk. Hoe dan ook is een integrale aanpak nodig en het ambitieniveau moet omhoog.’