Eerste 14 gemeenten gestart met ZE-zones

Gepubliceerd 16 januari 2025

Sinds 1 januari 2025 geldt in 14 steden een zero-emissiezone (ZE-zone). Ook 16 andere gemeenten zijn van plan nog voor 2030 een ZE-zone in te voeren. Zo’n zone gaat een stap verder dan een milieuzone: het is een gebied, vaak het centrum van de stad, waar op termijn alleen nog uitstootvrije bedrijfsauto's en vrachtwagens mogen rijden. Gemeenten willen zo de luchtkwaliteit in het gebied verbeteren en de CO2-uitstoot verminderen.

afbeelding van aankondigingsbord zero-emissiezone in gemeente Rotterdam
Aankondigingsbord zero-emissiezone in gemeente Rotterdam

Gemeenten bepalen zelf of en wanneer ze een ZE-zone invoeren. De gemeenten die deze maand gestart zijn met een ZE-zone, weren nu al de meest vervuilende bestelbusjes en vrachtwagens uit hun stadshart. Het kabinet wil ondernemers langer de tijd geven om aan de komst van ZE-zones te wennen. Daarom wil het afspraken maken over verzachtende maatregelen.

In gesprek over boetes

Het is aan gemeenten om te bepalen vanaf wanneer ze daadwerkelijk gaan handhaven in een ZE-zone. Zij hebben onderling afgesproken de eerste 4 maanden na invoering van een zone geen boetes uit te delen. Staatssecretaris Chris Jansen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat pleit ervoor het hele eerste jaar geen boetes uit te delen. Gemeenten vinden dat terugkomen op de afspraken op zo’n laat moment niet eerlijk zou zijn tegenover ondernemers die al in elektrificatie van hun bedrijfswagens hebben geïnvesteerd. De staatssecretaris en de gemeenten zijn over de lengte van de boetevrije periode nog in overleg.

Overgangsregeling en ontheffingen

Voor relatief schone fossiele brandstofwagens geldt een overgangsregeling. Zij kunnen langer de ZE-zone in. Zo mogen bijvoorbeeld de schoonste dieselbusjes, met emissieklasse 6, nog tot 1 januari 2028 in ZE-zones rijden. Deze overgangsregeling is wettelijk vastgelegd door het Rijk. Staatssecretaris Jansen wil specifiek voor deze bestelbusjes de overgangsperiode een jaar verlengen, tot 1 januari 2029.

Naast de overgangsregeling zijn er ontheffingen mogelijk, bijvoorbeeld omdat een bepaald voertuig niet elektrisch te koop is. Deze zijn vastgelegd in een convenant, om ervoor te zorgen dat de afspraken hierover in alle gemeenten zoveel mogelijk uniform zijn. Voor particuliere auto’s, taxi’s en autobussen gelden de ZE-zones niet, al is er wel een wetswijziging in de maak om de categorie taxi te kunnen toevoegen aan de zones.

Alle informatie over de ZE-zones is te vinden op OpwegnaarZEs.nl.