Hengelo kartrekker Schone Lucht Akkoord in Twente

Twente is weliswaar een groene regio, dat wil niet zeggen dat er geen problemen zijn als het om de luchtkwaliteit gaat. Het is een agrarische regio, een logistiek knooppunt en steden als Almelo, Enschede en Hengelo hebben de nodige industrie.

Meer gemeenten in Overijssel?

‘Ik verwacht en hoop dat er meer gemeenten mee gaan doen. Maar ze moeten allemaal door een proces, ze moeten nagaan waar ze voor tekenen. Hoe hoog is de eigen ambitie?’ Dat proces is Hengelo ook doorgegaan, weet de wethouder. ‘Het Schone Lucht Akkoord is een stimulans. We zijn erbij aangesloten en dat vertel ik ook in de gemeenteraad. We doen alles stapje voor stapje, zodat het bij onze stad past. We gaan bijvoorbeeld niet zo snel als Amsterdam, waar ze vanuit een grotere urgentie nog grote stappen zetten.’

Groene kermis

Toch maakt Hengelo wel degelijk vorderingen. In het groot, maar ook in het klein. Voorbeeld van dat laatste is de jaarlijkse Lambertuskermis in september, een begrip in de regio. ‘Dit jaar draaide de volledige kermis op accu’s. Wij hebben in tegenstelling tot andere steden waar kermissen plaatvinden niet genoeg tap- of stroompunten in het centrum om energie van het elektriciteitsnet te halen. Wij moeten mobiele stroompunten inschakelen. Dat ging altijd met dieselgeneratoren, maar vorig jaar hebben we een eerste proef gedaan met groene stroom.’

‘Kermisattracties vreten natuurlijk energie en op het moment dat ze gaan draaien, geeft dit een enorme piekbelasting. Op het moment dat de attractie stil staat, wordt de accu weer bijgevuld. Die balans vraagt veel technisch inzicht, daarvoor hebben we een speciaal bedrijf ingehuurd. Het werkte zo goed, dat het geen moment plat lag. We hebben de dieselgeneratoren – die nog wel als back-up opgesteld stonden – niet hoeven aan te spreken. Alles wat we op de tekentafel hebben bedacht, bleek in de praktijk te werken. We blijven dit dus doen – en ik zie dit als de toekomst voor bijvoorbeeld kermissen overal in het land.’

Houtstook ontmoedigen, fietsen stimuleren

Ook in het algemeen kijkt Hengelo naar de uitstoot. ‘We hebben aandacht voor houtstook, willen mensen binnen de stad bewust maken wat hun open haard betekent voor de omgeving. Dat doen we via de lokale media. We kunnen mensen niet verbieden een haard aan te schaffen, maar we kunnen ze er wel bewust over laten nadenken. Dat geldt ook voor mobiliteit. We nemen bij aanbestedingen mee dat we zoveel mogelijk groen vervoer willen.’

‘Als gemeente zijn we zelf bezig met elektrificeren van het wagenpark en bij de inkoop van infrastructurele werken denken we hier ook aan. Bijvoorbeeld bij het aanleggen van wegen. Onze vuilophaaldienst Twentemilieu gaat steeds meer over naar elektrisch vervoer en we stimuleren het gebruik van de fiets door ambtenaren. Parkeervoorzieningen hebben we afgebouwd bij de uitbreiding van het stadskantoor, om te zorgen dat mensen met de fiets komen. En dat werkt.’

‘Wat we nu nog niet doen, is het verbieden van vervoer op diesel en benzine in de binnenstad voor pakketjes of bevoorrading van winkels. De sector is daar nog niet goed genoeg op ingericht en we willen zo weinig mogelijk barrières opwerpen om winkeliers hier naartoe te krijgen. Maar het college heeft wel de ambitie uitgesproken dat de bevoorrading van de binnenstad in 2030 emissievrij is. Daardoor zal de stadslogistiek gaan veranderen. Dit doen we in samenspraak met de ondernemers en vervoerders.’

Walstroomvoorziening in de haven

Hengelo heeft de grootste binnenhaven van Nederland. ‘Daar hebben we walstroomvoorzieningen aangebracht. Als schepen in de haven liggen, hoeven ze geen dieselgenerator aan te zetten voor stroom. Dat scheelt uitstoot.’

Aftappen bij anderen

Als hij beschrijft wat het voordeel is van het Schone Lucht Akkoord voor zijn gemeente, komt Bruggink met een passende vergelijking: ‘Het mooie van het netwerk is dat je wat kunt aftappen van andere steden en gemeenten. Iedereen heeft weer andere ideeën en inzichten, dus je kunt van elkaar leren en dat is een extra stimulans om er actief mee aan de slag te gaan’, stelt hij met een glimlach.