Advies bescherming hooggevoelige groepen

Gepubliceerd 23 januari 2023

SLA-gemeenten moeten dit jaar aan de slag met lokaal beleid voor gevoelige functies. Daarin kunnen ze minimale adviesafstanden tot bronnen vastleggen.

Beleid gevoelige functies

De kern van het advies is: houd afstand tussen bronnen en gevoelige functies bij nieuwbouw of vestiging van gevoelige functies. En bij de locatiekeuze voor nieuwe bronnen of uitbreiding daarvan.

Gevoelige functies zijn in ieder geval scholen, kinderopvang en woonzorgcentra voor ouderen. En bij voorkeur ook woningen. In het advies zijn de nieuwste inzichten en adviezen vanuit gezondheidsonderzoek opgenomen. En concrete adviesafstanden voor drukke verkeerswegen en veehouderijen.

In het advies staan ook mogelijke maatregelen wanneer afstand houden in een specifieke situatie niet lukt. Het advies is ook bruikbaar om bestaand beleid te evalueren en eventueel te herzien.

Een grote groep mensen hooggevoelig

Bescherming van hooggevoelige groepen is nodig omdat een grote groep mensen extra kwetsbaar is. Bijvoorbeeld kinderen en ouderen. Zij krijgen meer negatieve gezondheidseffecten van luchtvervuiling dan anderen.

Bescherming ook nodig in relatief schone gebieden

Beleid voor gevoelige functies is ook van belang in gebieden waar de lucht relatief schoon is. Ook bij lage concentraties luchtvervuiling treden namelijk negatieve gezondheidseffecten op. Daarom blijven, ondanks verbetering van de luchtkwaliteit, locaties dicht bij belangrijke bronnen van luchtverontreiniging in heel Nederland ongezond. Dichtbij een drukke weg of bepaalde industrie bijvoorbeeld.

Uit recent onderzoek van het Health Effects Institute blijkt dat de negatieve gezondheidseffecten van een drukke weg net zo groot zijn in een relatief schoon gebied als in een meer vervuilde regio. Overal in Nederland kunnen gemeenten gezondheidswinst halen als ze voorkomen dat gevoelige functies (te) dicht bij een verkeersweg komen.

Lees ook het interview met GGD Amsterdam over afstanden tussen gevoelige bestemmingen en wegen.

Vaststelling Advies Bescherming Hooggevoelige Groepen

Op 12 januari 2023 heeft de stuurgroep van het Schone Lucht Akkoord het advies vastgesteld. Vanaf nu kunnen gemeenten hiermee invulling geven aan de maatregel 'Algemene Bepaling: Aanpak Hooggevoelige Groepen'.

Bijeenkomst beleid gevoelige functies

Op 11 mei 2023 gingen SLA-deelnemers met elkaar in gesprek over het voorkomen van extra blootstelling aan luchtverontreiniging van groepen die hooggevoelig zijn voor luchtverontreiniging. Tijdens deze bijeenkomst werden praktijkervaringen en tips gedeeld over lokaal beleid voor gevoelige functies zoals scholen, kinderopvang en woningen. De uitkomsten zijn verwerkt in de brochure bescherming  hooggevoelige groepen (pdf, 3.9 MB). Voorbeelden van lokaal beleid voor gevoelige functies zijn te vinden op de samenwerkruimte van het Schone Lucht Akkoord.

Kamervragen over gevoelige functies langs wegen

Op 21 juni 2023 heeft staatssecretaris Vivianne Heijnen kamervragen beantwoord over het onderzoek van Investico. Investico toonde aan dat een fors aantal scholen, kinderdagverblijven en verpleeghuizen te dicht bij een drukke weg ligt. De staatssecretaris vertelt de Tweede Kamer dat gevoelige bestemmingen-beleid een vaste maatregel is voor SLA-gemeenten.