Gemeente Heusden leidt het verkeer om de dorpskernen

‘De eerste associatie met de gemeente is vaak het vestingstadje Heusden, dat aan de Maas ligt. Maar daar wonen slechts 1.300 mensen. In onze andere kernen, waarvan Drunen en Vlijmen de grootste zijn, wonen er 43.000. Die 2 kernen liggen pal tegen de A59 aan en de afrit van de snelweg voert regelrecht de dorpen in. Ik ken weinig dorpen waar zo makkelijk al het verkeer van de snelweg direct de woonkern in rijdt. Dat gaan we veranderen’, zegt wethouder van Heusden Mart van der Poel.

Aangesloten met regio

Heusden sloot in 2021 aan bij het Schone Lucht Akkoord (SLA), samen met 16 andere gemeenten in de regio Noordoost-Brabant. Van der Poel: ‘We hebben daar in onze gemeente heel snel toe besloten. Een aanpak in regioverband leek ons verreweg de beste aanpak. Zo voorkomen we dat we allemaal hetzelfde wiel uitvinden en schone lucht ís nu eenmaal niet iets wat zich laat beperken tot een lokale aanpak. Daar komt bij dat we al 10 jaar in groter verband het nieuwe regionale verkeersplan voorbereiden.’

Van 12 afslagen naar 8

In groter verband wil zeggen: met de buurgemeenten, de provincie Noord-Brabant, waterschap Aa en Maas en Rijkswaterstaat. ‘We zijn in overleg over het hele stuk A59 tussen Waalwijk en Den Bosch. Daar waren op een afstand van 20 kilometer 12 afslagen. 2 zijn er al afgesloten. Met de buurgemeenten zijn we het erover eens om het aantal afslagen in 2022 terug te brengen tot 8, die aansluiten op de randwegen. Dit doen we met name om de hoeveelheid verkeer en de daarbij horende fijnstofuitstoot in de woonkernen te verminderen.’

Nieuwe randwegen rond Vlijmen en Drunen zijn onderdeel van deze aanpak. Net als een beter regionaal voet- en fietspadenplan, met onder meer een snelfietsroute van Waalwijk naar ’s-Hertogenbosch.

Zelf betalen

Van der Poel: ‘We financieren dit met de betrokken gemeenten, de provincie en het waterschap. Rijkswaterstaat doet niet mee, omdat het gebied volgens de normen van het Rijk geen groot knelpunt is. Rijkswaterstaat heeft wel mee geïnvesteerd in geluidsschermen, die we in 2011 langs de A59 bij onze gemeente hebben laten plaatsen. Die zorgen ook voor minder fijnstof achter de schermen, onder meer omdat ze begroeid zijn met klimop.’

Verkeer en houtstook

Het verkeer in gemeente Heusden was ook in schonere banen geleid zonder het SLA. Datzelfde geldt voor de aanpak van houtstook, de andere grote oorzaak van ongezonde lucht in de gemeente Heusden. Om de overlast van houtrook te verminderen, voert de gemeente onder meer een voorlichtingscampagne met Natuur- en Milieuvereniging Heusden. ‘We hebben onder meer verschillende avonden achter de rug waar we mensen met klachten over houtrook en liefhebbers van hout stoken met elkaar in contact brengen. Dat werkt. Het kweekt onderling begrip en zorgt voor minder overlast.’

Alles weer scherp

Van der Poel ziet voordelen in de ondertekening van het akkoord voor de punten die minder in het oog springen. ‘Het dwingt ons om opnieuw na te denken over álle aspecten die de luchtkwaliteit beïnvloeden en die ook te formuleren als een opgave voor ons. Sommige punten dreigen na verloop van tijd weg te zakken omdat ze minder prioriteit hebben. Meedoen aan het SLA is bijvoorbeeld aanleiding om na te denken over schonere lucht in de jachthaven van Heusden. Ook gaan we met de regio een gezamenlijke lijn ontwikkelen voor mobiele werktuigen.’